Misiangtho Paul Miki leh a lawmte pawini. (February – 6)

Misiangtho Paul Miki leh a lawmte

Misiangtho Francis Xavier ii makaih ahi, Jesuit te in 1549 kumin Japan gam ah Christian upna na phut uh hi. Kum (2) sung tawntung hanciam takin Pasian thu a tangko na hang un, Christian ah alut mi pawlkhat hong om hi. Missionary te hong pai na hangin Japan gamah Pawlpi khang to mahmah hi. Tua Christian sungah a lut a tamzaw in Nagasaki leh a kiim a om, nuntakna a haksa te ahi uh hi. Japan gam ii mailam Christian upna in lametna hoih om hi ci-in ki ummawh hi.
Ahi zongin gam vai leh thu neihna te in lungmuang takin nuntakna thak lam zawh na ding hanciam nate nawngkai sak hi. Kumzalom (16) bei kuan ciangin Nagasaki a uk kumpite in Spain leh Portugal te tungah a muanlohna khangto hi. Tua ahih manin Missionary te pen tua gamkek te’ khutnuai mite hi ding hi ci-in ummawh uh hi. Tua ciangin Christian missionary te nasepna in amaute’ ukna nuai ah kiat ding lim hong hi ta hi. 1587 kumin galkap makai khat ahi, Hideyoshi in missionary te gam sung pan a ki hawlkhait nading thu pia hi. Missionary tampi te in tua thu piakna mangin a zuih uh hangin pawl khat te ahih leh tua lai ah omsuak in mission nasep sem suak uh hi.
Tua missionary te a hawlkhiat nading a pulak zawh kum (10) a sawt ciangin Hideyoshi in Japan minam Jesuit siampi (3), Franciscan siampi (6) leh Japan minam thuzui (17) te sihna daan pia hi. 1597 kumin amau mi (26) te mipi muhna ah singlamteh tungah khai in that uh hi. Japan mi ahi Paul Miki in Jesuit siampi 3 te lakpan khat ahi hi. Amah a kikhai na singlamteh tung pan Pual Miki in hi bang in ki ko hi. “Kei in Japan gam ah ka suak a, Jesuit ki pawlna ah sapna ka ngah hi. Christu ii Lungdamna thu ading in a sawt lo-in sihna ka thuak ding hi. Ka nuntakna ii a thupi pen dawn ka tun hunin kei-in note hong khemlo ka hihna kician takin na mu ding uh hi. Note tungah tel siang takin kong gen ding hi. Christian upna lampi longal, bang lampi khat peuh mahin hotkhiatna hong pia zo lo hi. Kei ii upna in ka galte leh kei hong bawlsia te mawhna ka maisak nading kei hong hilh hi. Kumpipa leh sihna ah kei hong puak mite khempeuh tungah lungdam kipak takin ka maisak hi. Note in tuisawpna sangin Christian upna sungah na lut na ding un kong thum hi,” ci hi. Tua khit ciangin mithat mi (4) te in a nam te uh dokkhia in hun tawmno khat sungin Paul Miki leh a lawmte that uh hi. “Jesu, Maria” thungetna amaute in tatsat lo-in ngen uh a, amaute’ mai tang in lungnopna tawh kidim hi.
Tua mithahna a man khit ciangin Japan thu nei te in Christian upna ah a lauhuai gamtatna leh ukna bawl uh hi. Topa Jesu, Tonu Maria lim te a khe uh tawh asikzan na ding un mite hanthawn uh hi. Tua banga hih ding a nial mite in amau innkuanpih te tawh sihna daan a ngak ding uh ahi hi. Tua thupiakna hangin Japan minam Christian te sungah zawngkhalna leh hangsan nate hong om hi. Topa Jesu ii gentheih haksatna in Japan minam te kha thu lamah a bul pi hong hi a, singlamteh in zong amaute’ upna leh thuakzawhna te a lakkhia lim khat hong suak hi.
Amaute in a upna daitakin nungta sak uh a, Japan a om Christian pawlpi in kum 200 val bang, mit tawh a kimu thei lo hunah tung hi. Japan mi tul tampi te in tuisawpna piakna, Latin thungetna te ngetna, biakpiakna pawipi te kep cing na te tawh a tu a ta khang dongah a upna uh khansuah uh hi. 1862 kumin Paul Miki leh a lawmte Japan gam ii Misiangtho te ci-in ki tangko hi.
Misiangtho Paul Miki leh a lawmte aw…Kote adingin thu hong ngetsak un.

Add new comment

6 + 2 =